Om beter in kaart te kunnen brengen wat er speelt in elke regio, hebben we in het kader van het Waterplan 2022-2027 een digitale gebiedsgerichte consultatie georganiseerd. Met deelnemers die actief zijn in het betreffende gebied. Bij de gebiedsgerichte consultatie zijn in totaal 160 mensen ingeschakeld. Met 70 gelijktijdige bezoekers op het hoogtepunt, kijken we terug op een geslaagde bijeenkomst. Na een inleidende plenaire start met coördinerend portefeuillehouder Klazien Hartog, Directeur water Jessie van der Linden en projectleider Gertjan Nederbragt, werd de groep opgesplitst in vijf deelsessies. Daarna werd plenair afgesloten.

De deelnemers vertegenwoordigden de provincie Noord-Holland, gemeenten in het werkgebied, Metropool Regio Amsterdam, Rijkswaterstaat, de veiligheidsregio’s, PWN, Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland, Recreatie Noord-Holland, LTO, KAVB, Staatsbosbeheer, Waternet en de sportvisserij.

Klazien Hartog, coördinerend portefeuillehouder

Samenwerken en versterken

Het doel van de gesprekken was om over opgaven van de deelnemers te praten die de belangen van HHNK en andere deelnemers raken. En te verkennen hoe de partijen kunnen samenwerken en elkaar versterken. Natuurlijk zijn de belangen soms tegenstrijdig. Juist daarom is het relevant om samen over de opgaven te praten: de druk op de ruimte wordt steeds groter; de vragen rondom water complexer en dat merken alle partijen. Daarbij wil de een meer zoet, de ander meer brak water en een derde een lager en een vierde een hoger waterpeil. En dat allemaal binnen de grenzen van elk gebied.

Beter kennismaken

Een ander doel van deze consultatie was dan ook elkaar te leren kennen om samen in gesprek te blijven. Om te zorgen dat iedereen z'n verantwoordelijkheid neemt, is het nodig elkaars belangen wensen, mogelijkheden en plannen te kennen. De agrariër bijvoorbeeld wenst niet alleen een lager waterpeil maar ondersteunt ook bij het bergen van water, Natuurmonumenten draagt niet alleen zorg voor het vasthouden van brak water in een natuurgebied, maar voorkomt ook dat de bollenteler daarvan hinder ondervindt.

Uitdagende opgaven

Buiten geanimeerde gesprekken, leverde de sessies een fiks aantal aanbevelingen op. Voor HHNK en voor elkaar. Want de opgaven die er liggen zijn uitdagend: onder meer de zeespiegelstijging, bodemdaling, de energietransitie, de toename van microverontreinigingen (zoals medicijnresten) en de stikstofcrisis. Tegelijkertijd is er grote behoefte aan meer woningen en groeit de bedrijvigheid (o.a. datacentra). Daarmee wordt de watervraag groter en dat in combinatie met meer extreme droogte en neerslag als gevolg van klimaatverandering.

Daarbij is de rol van elke partij in diverse fases ook verschillend. En wanneer heeft HHNK of de gemeente of de provincie of de natuurorganisatie de taak om partijen bij elkaar te brengen? Iedereen was het er over eens:  dat kan niet vroeg genoeg.

Aanbevelingen voor succesvol gebiedsgericht samenwerken

Vanuit de gesprekken hebben we van diverse partijen een aantal tips meegekregen voor succesvol gebiedsgericht samenwerken. Dit is verwerkt in het Waterplan.

  • Gezamenlijk de opgaven/ problemen analyseren en een feitenrelaas opstellen. Bekijk de opgaven integraal, niet sectoraal. Dan weten we waar we het gezamenlijk over hebben.
  • Oplossingsgericht en kleinschalig beginnen, pas later opschalen. Dus niet te groots beginnen.
  • Bij de start direct al de relevante betrokken partijen aanhaken over  waterbeheer: ook de eindgebruikers, zoals recreatie, sportvisserij en natuurbeheerders. Dit vergroot het draagvlak.
  • Zorg dat de samenwerking niet te vrijblijvend en abstract blijft: definieer concrete projecten met een planning en aanpak.
  • Zet stappen om in strategische maatschappelijke gebiedsontwikkelingen een heldere en integrale positie in te nemen.

Mooi begin

Het is van belang dat we elkaar in de gebieden kennen en onderzoeken welke opgaven er zijn. Die liggen zeker nog niet allemaal op tafel maar er is een mooi begin gemaakt. Zo merkt Jessie van der Linden op dat enkele partijen werken aan toekomstvisies die ook niet los van elkaar kunnen staan. Goed om van elkaar te leren en ook daar gezamenlijk aan te werken.

Dynamische kaartlagen

Klazien Hartog heeft nog een mooie uitsmijter want in dit Waterplan zijn nu ook interactieve kaarten te vinden. HHNK werkt aan de hand van effecten en thema’s. De activiteiten behorende bij die opgaven zijn los én geïntegreerd op de kaarten te zien. Afhankelijk van wat de gebruiker wil zien. Deze kaarten zullen de komende jaren verder worden ingevuld en daarmee blijft het Waterplan een dynamisch plan. Ook onze samenwerkingspartners kunnen via deze kaarten hun opgaven tonen, waardoor de overlap, de risico’s en de kansen direct zichtbaar zijn.

Dynamische kaartlagen voor de effecten voldoende water en gezond water

Geslaagd?

In de bijeenkomst was het natuurlijk onmogelijk om alles wat voor iedere partij speelde aan bod te laten komen. Ook dit verslag geeft geen compleet beeld van alles wat is besproken; wel de grote lijnen. Wel kunnen we aan de hand van de directe reacties en een kleine poll concluderen dat het digitaal met elkaar in gesprek gaan werd gewaardeerd. Van belang is dat de gesprekken een vervolg krijgen. We nodigen ook onze partners van harte uit om HHNK te vragen mee te praten als adviseur of belanghebbende bij de uitdagende opgaven die voor ons liggen.