De samenleving is sterk in beweging. Maatschappelijke trends en ontwikkelingen zijn vaak grilliger en minder goed voorspelbaar dan in de thema's klimaat en technologie. We kunnen minder ver vooruitkijken. Toch zijn er trends waar te nemen waarvan we verwachten dat die op korte en langere termijn van belang zijn.

Het achtergronddocument 'Langetermijnverkenning bij Waterplan HHNK' kunt u opvragen via waterplanhhnk@hhnk.nl.

Ontwikkelingen

  • Er ontstaat een tweedeling/polarisatie op vele terreinen, zoals tussen arm en rijk, oud en jong, economische groei versus brede welvaart, globalisering versus nationalisme, en meer.
  • Bevolkingsgroei, toename vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt;
  • Toename complexiteit van vraagstukken;
  • Veranderende rol overheid: van 'je bent er van' naar 'je draagt bij' aan meerwaarde in de samenleving door aan de slag te gaan met (gebiedsgerichte) multidisciplinaire vraagstukken;
  • COVID-19 pandemie gevolg van globalisering; kantelpunt in de geschiedenis?; symbool van een onbekende toekomst.

Sociale bubbels

Uitgaande van alle bubbels waarin we verkeren, is ons leven een sociale bubbel met veel facetten. Zo gemakkelijk als je je kan verschuilen, kan je ook kleur bekennen en je mening geven. Het maakt het allemaal niet gemakkelijker om feit en fictie van elkaar te scheiden (fake news, deepfakes etc). Ook de rol van de wetenschap wordt steeds vaker ter discussie gesteld. Wat zijn feiten en welke plek krijgen emoties daarbij?

Alles hangt met elkaar samen

Het gevolg van deze en nog veel meer vraagstukken en ontwikkelingen is dat het bijna nooit meer zo is dat een specifiek vraagstuk vanuit één perspectief en zonder interactie met andere vraagstukken kan worden opgelost. Alles hangt met alles samen, en iedereen vindt er iets van. Tegelijkertijd zijn mensen en organisaties vaker afhankelijk van de bijdragen van anderen om gezamenlijke problemen op te lossen.

Eén overheid

Was eerder het adagium voor de overheid 'Je bent ervan of niet', tegenwoordig is er, mede vanuit de Omgevingswet, een heel ander perspectief ontstaan, namelijk 'je draagt bij of niet'. Bij dit laatste uitgangspunt gaat het er niet meer om of je een overheid bent of wat voor organisatie dan ook. Het gaat om de vraag of je bijdraagt aan een maatschappelijk vraagstuk dat integraal moet worden aangepakt.

1 overheid

In het rapport Eén overheid(externe link) worden een aantal multifunctionele vraagstukken en de betrokken partijen, waaronder overheden, geanalyseerd.

Deze trends hebben invloed op onze werkwijze, net als de invoering van de Omgevingswet.